Comparison of treatment options in adults with frequently relapsing or steroid-dependent minimal change disease.
Nephrology Dialysis Transplantation, Volume 36, Issue 10, October 2021, Pages 1821–1827, https://doi.org/10.1093/ndt/gfaa133
‘’Sık tekrarlayan veya steroide bağımlı minimal değişiklik hastalığı (MDH) olan erişkinlerde tedavi seçeneklerinin karşılaştırılması’’ başlıklı retrospektif çalışmada Heybeli ve arkadaşları başlangıç tedavileri steroid olan sık tekrarlayan veya steroid bağımlı 76 (46 yaş (18-77), 39 erkek) MDH tanılı hastanın diğer tedaviler ile yanıtlarını değerlendirmiş. Çalışma gurbunun median değerleri kreatinin 0.9 (0.6–4.2) mg/dL, proteinüri 10.5 (4.0–28.0) g/ gün ve albumin 1.9 (0.9–3.1) g/dL olarak belirtilmiş. Steroid ile birlikte ya da tek başına rituximab (RTX), mikophenolate mofetil (MMF), siklofosfamid (CTX) veya kalsinörin ihibitörleri (KNİ), 67 hastada (RTX n:13, MMF n:12, KNI n:26, CTX n:16) ikinci basmak, 13 hastada üçüncü basamak, 4 hastada dördüncü basamak tedavi olarak kullanılmış. İkinci basmak tedavi sonrası 48 (%71.6) hasta medyan 17 (2–100) ay sonra nüks etmiş. 20 hastada (RTX n:1, MMF n:4, KNI n:8, CTX n:7) tedavi değişikliği yapılmış. Tüm tedavi kollarında nüks görülmüş ancak istatistiksel olarak anlamlı olmasa da RTX kullananlarda nüks daha geç (66 vs. 28 (31) ay, p:0.170) görülmüş. Takip sonunda hiç bir hastada son dönem böbrek yetmezliği gelişmemiş.Takip sonunda ikinci basamak tedavi alan 19 hastada (RTX n:7, MMF n:1, KNI n:6, CTX n:5) hiç nüks görülmemiş ve bu hastaların 12’sinde (RTX n:6, KNI n:2, CTX n:4) tedavi kesilebilmiş. Hasta sayısı az olan bu çalışmada nüksün MDH önemli bir sorun olduğu bir kez daha gösterilmiş olup diğer tedavi seçeneklerine göre RTX ile steroidin kesilebileceği ve daha uzun remisyon süresi sağlanabileceği vurgulanmaktadır.
Doç. Dr. Ayşegül ORUÇ
Uludag Üniversitesi Tıp Fakültesi
